Dermatolojide Sık Kullanılan Terimler ve Anlamları
Serbest Radikal: Sigara içmek, zararlı güneş ışınlarına maruz kalmak, az ya da verimsiz uyumak, sağlıksız beslenmek bağışıklık sistemimizi zayıflatır ve serbest radikal üretimini hızlandırır.
Daha hızlı yaşlanmamıza neden olur. Örneğin, sigara içen kişilerin yaşlanmaya başladıkça dudaklarının etrafında oluşan kırışıklıklarının sebebi serbest radikallerdir.
Antioksidan: Antioksidanlar ise vücudumuzdaki serbest radikallerle savaşan, vücudumuzu yaşlanmaya ve hastalıklara karşı koruyan maddedir. Yapılan araştırmalar E vitaminin antioksidan kapasitesinin yüksek olduğunu göstermiştir. En çok antioksidan bulunan gıdaları görmek için bu yazımızı okuyabilirsiniz.
Kollajen: Cildimizin birleştirici dokusu olma özelliğini taşıyan kollajen cilt sağlığı ve güzelliği için önemli bir proteindir. Vücudumuzdaki protein miktarının %30’u kollajenlerden oluşur. Yaşlandıkça cildimizdeki kollajen üretimi ve buna paralel olarak cildin dolgunluğu azalır.
C vitamini; Derideki kollajen sentezini arttırır, melanin yapımını azaltır. Ayrıca A vitamini ve retinoller kollajen onarımını hızlandırır.
Elastin: Elastin genelde dermatoloji camiasında kollajenle birlikte kullanılır. Elastin de kollajen gibi vücudumuzda bulunan bir proteindir ve cildimize olan etkisi kollajenle benzerlik gösterir. Kollajenin başlıca görevi cildi güçlendirmek ve dayanıklılığını arttırmakken elastin cildin elastikiyetini belirler. Kollajen cildin alt tabakalarında bulunurken, elastin orta katmanlarda bulunur. Elastin ve kollajen vücudumuzda birlikte hareket ederken sadece kollajen hücre yenilenmesini sağlayabilir.
Hipoalerjenik: Hipoalerjenik kozmetik ürünlerin ibarelerinde sıkça görülür. Bir ürünün hipoalerjenik olması o ürünün hassas ve alerjik cilde sahip kişiler için özel olarak geliştirildiği anlamına gelir. Yine de belirtmemiz gerekir ki ürünün hipoalerjenik olduğu ibaresi denetlenen bir ibare değildir. Dolayısıyla hipoalerjenik kozmetik ürünler alerji riskinizi düşürse de bu riskin ortadan kalktığı anlamına gelmez. Hipoalerjenik kelimesi tıbbi değil daha çok pazarlamayla ilişkilidir fakat bu ürünlerde tahriş edici maddeler olmadığı için alerji riskini düşürdüğü çoğu zaman doğrudur.
Alopesi: Alopesi, saç dökülmesi anlamına gelir. Normal koşullarda günlük ortalama olarak 50 ila 100 saç telimizi kaybederiz. Saç dökülmesi durumunda ise bu rakamın çok daha üstünde saç dökülür. Büyük kayıplar ya da enfeksiyon gibi nedenlerle vücudun strese maruz kalması, kafa derisinde görülen mantar gibi hastalıklar, ilaçların yan etkisi, hormonel dengesizlikler başlıca nedenleri arasındadır.
SPF: Sun Protection Factor’ün ilk harflerinin yanyana gelmesinde oluşur ve Türkçe’de güneş koruma faktörü olarak kullanılır. UVB radyasyonuna karşı koruma derecesidir. Daha yüksek güneş faktörü daha uzun koruma sağlar.
Bu derecelendirme şu şekilde açıklanabilir; teninizin güneş altında normalde 5 dakikadaki etkilenim düzeyi, 30 SPF koruma faktörlü bir kremle güneş altında 150 dakikadaki etkilenim düzeyine eşit olmaktadır.
Melanin: Vücudumuzda çeşitli görevler üstlenen bir renk pigmentidir. Melanin’in en önemli görevi UV ışınlarının yaratabileceği zararlı etkileri UV ışınlarını absorbe ederek korumaktır. Gözümüze, saçımıza ve derimize renk vermekten sorumludur. Sarı ya da diğer açık renkli saçlar o kişide melanin pigmentinin düzeyinin düşük olduğu anlamına gelir. Koyu renkli saçlar ise o kişide melanin pigmentinin düzeyinin yüksek olduğunu gösterir.
Dermokozmetik Ürün: Dermokozmetik ürünler ne kozmetik ne de tedavi edici bir ilaç özelliği taşır. İkisinin arasında yer alır. Genellikle eczanelerde satılan dermokozmetik ürünlerin kozmetik ürünlerden en büyük farkı içeriklerinde bulunan aktif bileşenler sayesinde sadece estetik etkilere değil aynı zamanda kalıcı etkilere sahip olmasıdır. Bu ürünler çoğu zaman dermatologlar tarafından bir cilt probleminin iyileşmesi ya da önlenmesi için ilaçlarla birlikte reçeteye yazılır.